ÖRNEK ALIMLARI İLE İLGİLİ SIK SORULAN SORULAR
· İdrar analizi için verilen idrar, kültür için uygun mudur?
Uygun değildir. Çünkü idrar kültürü için örnek verirken dış ortamdan bulaşmaları önlemek için, idrarın steril bir kaba alınması, ön temizlik yapılması ve idrarın ilk kısmi tuvalete yapıldıktan sonra orta idrarın steril kaba yapılması, son kısmın yine tuvalete yapılması gereklidir.
· Bebekten idrar torbası ile idrar alırken ne kadar süre beklenilebilir?
Yeterli miktarda idrar birikinceye dek beklenilebilir. Ancak torbayı taktıktan sonra 30 dakika içinde yeterli miktar sağlanamadı ise torba yenisi ile değiştirilmelidir.
· Kültür için serbest bırakma sınırlaması ne zaman ve ne kadar kullanılabilir?
En az 3 saat mesanede kalmış olmalıdır. Uygun temizlikten sonra 1-2 ml alınması yeterlidir.
· Adet dönemlerinde idrar analizi ve kültürü yapılabilir mi?
Adet döneminde verilen idrarda adet kanı bulunabileceğinden, kültür ve direkt mikroskobik incelemeler etkilenir. Mikroskobik incelemede görülecek eritrositlerin nereden kaynaklandığı ayırt edilemez. Adet kanı ile vajinada normalde bulunan mikroorganizmalar, steril olması beklenen idrara bulaşabileceğinden yanıltıcı sonuçlar verir. Bu nedenle adet döneminde idrar analizi ve kültürü yapılmaz.
· Antibiyotik kullanırken kültür testleri yapılabilir mi?
Antibiyotikler, bakterilerin üremesini azaltabileceği gibi üremeyi tamamen de önleyebilir. Dolayısı ile sonuçları etkiler. Bu nedenle kullanılan antibiyotik cinsine göre değişmekle birlikte son antibiyotik dozunun alımından en az 2 gün sonra kültür testi yapılması önerilir. Doktorunuzun bilgisi dahilinde, antibiyotik kullanımı esnasında örnek verilmesi önerilmiş ise kullanılan antibiyotik ismi ve dozu laboratuar görevlisine bildirilmelidir.
· Kültür testleri için aç olmak gerekir mi?
Gerekmez. Ancak boğaz ve balgam kültürü için son 1 saat içinde herhangi bir şey yenilmemesi gereklidir.
· İdrar kültürü verirken temizliğe nasıl dikkat etmeliyim?
Bayanlarda anatomik özellik bakımından kontaminasyon (vajinal bakteri bulaşı) erkeklere göre daha sık olmaktadır. Bunu azaltmak için işlem öncesi temizlik önemlidir. Öncelikle eller sabun ile yıkanmalıdır. Bir elinizle vajinanın dudaklarını aralayıp, diğer elinizle de yukarıdan aşağıya (vajinadan makata) doğru gazlı bez ile vajinayı bir kez silin. Bu işlem farklı gazlı bezler ile en az 4-5 kez tekrarlanmalıdır. Temizlik işleminden sonra vajinanın ağzını aralık tutarak ilk idrarı tuvalete, orta kısım idrarı ise idrar kültür kabına yapınız. Sonrasında ise eliniz ile kabın içine değmeden, hızlı bir şekilde kapatıp laboratuvarımıza örneğini ulaştırınız.
· Sperm (meni) kültürünü verirken nelere dikkat etmem gerekir?
Verilen örnek kabı steril olduğu için, sperm verirken bu kabın veya kapağının içine kesinlikle dokunulmaması gerekir ve su, sabun vb. maddeler ile karıştırmamak gerekir. Sperm verme işlemi öncesi, eller ve penis sabunlu su ile yıkanmalı ve güzelce durulanmalı, peçete ile iyice kuruladıktan sonra sperm yapma işlemine başlanmalıdır. Bu aşamada kesinlikle su, sabun gibi kayganlaştırıcı herhangi bir madde kullanılmamalıdır. Spermin tamamı verilen kabın içine yapılmalı ve kapağı sıkıca kapatılarak en kısa sürede laboratuvara teslim edilmelidir.
· Boğaz kültürü alımından hemen önce su içilmesi tahlili etkiler mi?
Boğaz kültürü alınmadan önce (1 saat) bir şey yenilip içilmemeli ve gargara vb. gibi işlemler yapılmamalıdır.
· Gaitada gizli kan testi yaptırmadan önce herhangi bir diyet gerekli mi?
Hayır, gerek yok. Laboratuarımızda kullandığımız yöntemlerde, sadece insan kanında bulunan bir maddeye (insan hemoglobini) duyarlı testlerle çalışıyoruz.
· Parazitolojik incelemeler ve kültür testi için dışkı örneği laboratuara ne kadar sürede ulaştırılmalıdır?
Parazitolojik incelemeler için fındık büyüklüğünde diski örneğinin, özel kabında en geç 30 dakika içinde laboratuara ulaştırılması gerekir. Arka arkaya en az 3 gün örnek alınması parazit yumurtası görülme sansını arttırır. Kültür için dışkının özellikle kanlı ve mukuslu kısımlardan örnek alınmalı, özel taşıyıcı tüp içerisine konularak mümkün olan en kısa süre içinde laboratuara ulaştırılmalıdır.
· Cinsel yolla bulaşan hastalıklarla bulasan hastalıklar için üretral akıntı örneği verirken nelere dikkat etmek gerekir?
Akıntı kültürü alınırken, önce üretral ağzının steril mendil ile temizlenmesi sonrasında eküvyonlu çubuk ile akıntının alınarak özel taşıyıcı tüpe yerleştirilmesi ve en kısa sürede laboratuarımıza ulaştırılması gerekmektedir
· Direkt mantar incelemesi veya mantar kültürü yapılabilmesi için ön hazırlık gerekiyor mu?
Mantar incelemesi ve mantar kültürü yaptırmadan önce en az 3 gün süreyle mantar ilacı kullanılmamalı, cilt veya tırnaktan alınacak örneklerde bu bölgelerin yıkanmaması önerilir. Eğer tırnaktan örnek alınacaksa, tırnağın bir hafta süre ile kesilmemesi gerekmektedir.
· Tiroid testleri için laboratuvara giderken tiroid ilacımı almalı mıyım?
Hekiminizin herhangi bir uyarısı yoksa sabah dozunu almadan kan vermenizi, sonra ilacınızı almanızı öneriyoruz.
· Tahlil öncesi her gün kullandığım tansiyon ve kalp ilaçlarımı almam sonuçları etkiler mi?
Genellikle etkilemez, sabah aç karna almanız gereken ilacınız varsa, kan verme sonrası da alabilirsiniz. Ancak, hipertansiyon nedenini araştırmak için yapılan bazı özel testlerde, doktorunuz ilaçlarınızı birkaç gün almamanızı isteyebilir.
· Şeker yükleme testi yapılmadan önce diyet uygulanır mı?
Glukoz yükleme testinden önceki üç gün boyunca normal karbonhidrat içeren bir diyet uygulanır. Gereğinden fazla veya az karbonhidratlı beslenmede hatalı düşük veya yüksek sonuç bulunur.